ระบบติดตามและประเมินผลโครงการ ( M&E Thailand )

ชื่อโครงการ โครงการพัฒนารูปแบบบูรณาการการขับเคลื่อนการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์กับเอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และยาเสพติด ในวัยรุ่น โดยองค์กรสาธารณประโยชน์ จังหวัดลำปาง

ที่อยู่ จังหวัดลำปาง จังหวัด ลำปาง

รหัสโครงการ 6102056 เลขที่ข้อตกลง

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 สิงหาคม 2561 ถึง 31 ธันวาคม 2563

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการพัฒนารูปแบบบูรณาการการขับเคลื่อนการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์กับเอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และยาเสพติด ในวัยรุ่น โดยองค์กรสาธารณประโยชน์ จังหวัดลำปาง จังหวัดลำปาง" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน จังหวัดลำปาง

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการพัฒนารูปแบบบูรณาการการขับเคลื่อนการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์กับเอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และยาเสพติด ในวัยรุ่น โดยองค์กรสาธารณประโยชน์ จังหวัดลำปาง

บทคัดย่อ

โครงการพัฒนารูปแบบบูรณาการ การขับเคลื่อนการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ เอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และยาเสพติดในวัยรุ่น มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการบูรณาการการขับเคลื่อนการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น บูรณาการกับงานป้องกัน เอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และยาเสพติด โดยองค์กรสาธารณประโยชน์ และเพื่อหนุนเสริมการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นจังหวัดลำปาง มีกระบวนการดำเนินการ 4 กระบวนการ คือ 1) การบูรณาการทำงานปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นกับ HIV/AIDS STI และยาเสพติด โดยการพัฒนากลไกระดับจังหวัดและระดับอำเภอ การพัฒนายุทธศาสตร์และแผนงานแบบมีส่วนร่วมสามารถนำไปสู่การปฏิบัติได้จริง จัดการเรียนรู้ข้ามเครือข่าย การปรับทัศนคติเชิงบวกที่มีต่อวัยรุ่น 2) หนุนเสริมคณะอนุกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น ในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ 5 ด้าน ด้วยการหนุนเสริมด้านประสบการณ์การทำงาน วิชาการ การพัฒนาบุคลากร และการพัฒนาหลักสูตรการสื่อสารกับกลุ่มเป้าหมายต่าง ๆ โดยให้คณะทำงานกลุ่มเพื่อนเพื่อเด็กและเยาวชนจังหวัดลำปาง เป็นคณะทำงานตามคำสั่งคณะทำงานยุทธศาสตร์การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น จังหวัดลำปางทุกยุทธศาสตร์ การสื่อสารรณรงค์สาธารณะผ่านทางสื่อวิทยุ Facebook Line Youtube และการจัดกิจกรรมรณรงค์ การติดตามประเมินผลภายใน การรายงานความก้าวหน้าผลการดำเนินงานต่อคณะอนุกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นจังหวัดลำปาง 3) การพัฒนาองค์กรสาธารณประโยชน์ในระดับพื้นที่ และหนุนเสริมเยาวชน ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน OSCC ด้วยการจัดทำแผนงานพัฒนาเด็กและเยาวชนร่วมกัน พัฒนาศักยภาพและปรับทัศนคติเชิงบวกที่มีต่อวัยรุ่นและการสร้างทีมวิทยากรสื่อสารเรื่องเพศ อนามัยเจริญพันธ์ โดยใช้หลักสูตรการสื่อสารระหว่างพ่อแม่ผู้ปกครองกับบุตรหลานเพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางเพศในเยาวชน และเพศวิถี ของมูลนิธิแพธทูเฮลท์ (path2health foundation) สนับสนุนสื่อ งบประมาณ และการ coaching 4) การประสานและสนับสนุนการทำงานของคณะทำงานภายใต้ยุทธศาสตร์งานป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น และกลไกจังหวัดที่มีอยู่ ด้านการดำเนินงานป้องกันเอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และยาเสพติด ด้วยการพัฒนาศักยภาพสถานศึกษาเป็นหน่วยงานต้นแบบระดับอำเภอ พัฒนาพ่อแม่ผู้ปกครองให้มีการสื่อสารเรื่องเพศในครอบครัว จัดให้มีศูนย์บริการที่เป็นมิตรในสถานศึกษา การให้ความช่วยเหลือและการส่งต่อวัยรุ่นที่มีปัญหาการตั้งครรภ์/เอชไอวี/เอดส์/โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์/ยาเสพติด และพัฒนาศักยภาพแกนนำวัยรุ่นให้มีความสามารถด้านการสื่อสารเรื่องเพศ สิทธิวัยรุ่น การช่วยเหลือเพื่อนให้รอดปลอดภัยและการเข้าถึงบริการที่เป็นมิตร ใช้กรอบ ขั้นตอน กระบวนการ HIA และปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จตามกรอบยุทธศาสตร์ของ สสส. กำหนดขอบเขตแนวทางการศึกษา ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่ คณะทำงานภาคีเครือข่ายและองค์กรสาธารณประโยชน์มีพลังและความมุ่งมั่นในการดำเนินงาน ที่สามารถขยายหน่วยงานภาคีทั้งภาครัฐและเอกชนเพิ่มขึ้น รวมทั้งเกิดการสร้างทีมระดับปฏิบัติการใน 13 อำเภอ และสถาบันการศึกษาภาครัฐ จำนวน 14 โรงเรียน ที่มีการส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น ซึ่งต้องได้รับการสนับสนุนอย่างต่อเนื่องจึงจะทำให้เกิดความเข้มแข็ง เกิดการร่วมมือกันระดับปฏิบัติการในการจัดกิจกรรมเกี่ยวกับวัยรุ่น เกิดการเรียนรู้ข้ามหน่วยงานและเครือข่าย เกิดทีมวิทยากรระดับอำเภอ 13 อำเภอ และในโรงเรียน 14 โรงเรียน ระดับนโยบายเกิดการออกแบบและกำหนดทิศทางการดำเนินงานของแต่ละหน่วยงานที่มองการบูรณาการมากขึ้น เกิดทีมวิทยากรในสถานศึกษาของรัฐ 14 โรงเรียน ที่มีการจัดฝึกอบรมสื่อสารเรื่องเพศ อนามัยเจริญพันธ์ ให้กับแกนนำนักเรียน ยุทธศาสตร์การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น เกิดการขับเคลื่อน และเกิดรูปแบบการบูรณาการ โดย กลุ่มเพื่อนและเด็กและเยาวชนลำปาง องค์กรสาธารณประโยชน์ จำนวน 3 รูปแบบ คือ 1) การบูรณาการประเด็น การตั้งครรภ์ เอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และยาเสพติดในวัยรุ่น 2) การบูรณาการระหว่างหน่วยงาน 3) การบูรณาการภายในหน่วยงาน กระบวนการดำเนินงานดังกล่าวสอดคล้องกับหลักการบูรณาการ คือ บูรนณาการคน เงิน งาน การบริหารจัดการ ปฏิบัติการร่วม และติดตามประเมินผลร่วม ถึงอย่างไรก็ตามการเกิดขึ้นของรูปแบบการบูรณาการ โดยองค์กรสาธารณะประโยชน์ กลุ่มเพื่อเด็กและเยาวชนลำปางเป็นเพียงการก่อตัวที่ไม่เข้มแข็งมากพอและรอโอกาสในการพัฒนาต่อไป

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

เด็กและเยาวชนเยาวชนจังหวัดลำปาง ปี 2559 (อายุต่ำกว่า 18 ปี) ติดเกมและการพนันต่างๆร้อยละ 0.13 รองลงมา คือ ติดเหล้า เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยาเสพติด ยาบ้า ยาไอซ์ ยาอี สารระเหย และมั่วสุมและทำความรำคาญให้ชาวบ้าน ร้อยละ 0.08 และเด็กที่ตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร ไม่พร้อมในการเลี้ยงดูบุตร ร้อยละ 0.05 สำหรับสถานการณ์เยาวชน (อายุตั้งแต่ 18 – 25 ปี) มีพฤติกรรมไม่เหมาะสม ส่วนใหญ่ ติดเหล้า เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยาเสพติด ยาบ้า ยาไอซ์ ยาอี สารระเหย กัญชา ร้อยละ 0.49 รองลงมาคือมั่วสุมและทำความรำคาญให้ชาวบ้าน ร้อยละ 0.14 ติดเกมและการพนันต่างๆร้อยละ 0.13 ในปี 2560 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 , มัธยมศึกษาปีที่ 5 และ นักศึกษาระดับอาชีวศึกษา ปวช. ปีที่ 2 จำนวน 1,966 คน มีความรู้เรื่องโรคเอดส์ ร้อยละ 12.13 และพฤติกรรมการป้องกันการตั้งครรภ์อื่นๆ ที่น่าเป็นห่วง คือ ยังใช้วิธีที่ใช้ในการป้องกันการตั้งครรภ์ แบบหลั่งข้างนอก ชาย ร้อยละ 17.61  หญิง ร้อยละ 21.74 , ใช้วิธีการนับระยะปลอดภัย หรือ หน้า 7 หลัง 7  ชาย ร้อยละ 10.06 หญิง ร้อยละ 6.09 และ ใช้ถุงยางอนามัยชาย ชาย ร้อยละ 51.57  หญิง ร้อยละ 51.30 ทุกกลุ่มมีอัตราการใช้ถุงยางอนามัยค่อนข้างต่ำ ทำให้มีความเสี่ยงต่อการติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เอชไอวี/เอดส์ การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
    ช่วง เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2557 ถึงมีนาคม พ.ศ.2561 จังหวัดลำปาง ได้ดำเนินโครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ มีการขับเคลื่อนงานแบบบูรณาการทุกภาคส่วน ภายใต้กรอบภารกิจ 9 ด้าน ซึ่งได้ดำเนินการก่อนการประกาศใช้พระราชบัญญัติป้องและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ.2559 ทำให้สถานการณ์การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น จังหวัด มีแนวโน้มที่ดีขึ้น โดยก่อนเริ่มดำเนินงานโครงการ (พ.ศ. 2557) มีอัตราการคลอดของหญิงอายุ 15 – 19 ปี อัตรา 28 ต่อ 1,000 คน หลังสิ้นสุดโครงการฯ (พ.ศ.2560) มีอัตราการคลอด ของหญิงอายุ 15 – 19 ปี อัตรา 22.32 ต่อ 1,000 คน อัตราการตั้งครรภ์ซ้ำ ของหญิงอายุ 15 – 19 ปี ลดลง โดยก่อนเริ่มดำเนินงานโครงการ (พ.ศ. 2557) มีอัตรา ร้อยละ 11.23 หลังสิ้นสุดโครงการฯ (พ.ศ.2560) มีอัตรา ร้อยละ 9.52 จำนวนร้อยละของหญิงอายุ 15 – 19 ปี ที่คลอด หรือ แท้ง ได้รับบริการคุมกำเนิดแบบกึ่งถาวร (ยาฝังคุมกำเนิด) เพิ่มขึ้น ต่อเนื่อง ตั้งแต่เริ่มดำเนินงานโครงการฯ แต่ไม่ถึงเป้าหมายตามที่ตั้งไว้ ร้อยละ 80 โดยมีข้อมูลก่อนดำเนินงานโครงการ (พ.ศ.2557) ร้อยละ 12 และหลังสิ้นสุดโครงการฯ (พ.ศ.2560) ร้อยละ 31.94 เท่านั้น เนื่องจากหญิงที่ไม่คุมกำเนิดแบบกึ่งถาวร พบข้อมูลว่าแต่งงานมีครอบครัว จึงไม่ประสงค์คุมกำเนิดแบบกึ่งถาวร นอกจากนี้ยังเกิดภาคีเครือข่ายองค์กรสาธารณประโยชน์ ด้านเด็กและเยาวชน นักวิชาการอิสระ เป็นองค์กรที่ดำเนินงานด้านวัยรุ่นมาอย่างต่อเนื่อง 5 องค์กร จำนวน 6 คน หน่วยงานภาครัฐ 5 กระทรวงหลักในอนุกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหา ตั้งครรภ์ในวันรุ่นกลุ่มองค์กรเครือข่ายระดับจังหวัดและระดับพื้นที่ จำนวน 69 หน่วยงาน และกระทรวงอื่น จำนวน 1 หน่วยงาน 93 คน ได้แก่ กระทรวง พม. จำนวน 1 หน่วยงาน กระทรวงสาธารณสุข จำนวน 36 หน่วยงาน กระทรวงศึกษาธิการ จำนวน 21 หน่วยงาน กระทรวงมหาดไทย จำนวน 10 หน่วยงาน กระทรวงแรงงาน จำนวน 1 หน่วยงาน และกระทรวงอื่น จำนวน 1 หน่วยงาน คือ อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. 1. เพื่อพัฒนารูปแบบการบูรณาการ การขับเคลื่อนการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น บูรณาการกับงานป้องกัน เอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และยาเสพติด โดยองค์กรสาธารณประโยชน์ 2. เพื่อหนุนเสริมการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น จังหวัดลำปาง

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. 1. การประชุมคณะทำงานกลุ่มเพื่อนเพื่อเด็กและเยาวชน 8 ครั้ง
2. 2. การประชุมเชิงปฏิบัติการวิเคราะห์ภาคีเครือข่ายฯ 1 ครั้ง
3. 3. การประชุมเพื่อวิเคราะห์ภาคีเครือข่ายองค์กรสาธารณประโยชน์ ด้านเด็กและเยาวชนในพื้นที่ กลุ่มเป้าหมาย หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จำนวน 1 ครั้ง
4. 4. การอบรมพัฒนาศักยภาพองค์กรสาธารณประโยชน์ 1 ครั้ง
5. 6. เวทีถอดบทเรียนการดำเนินงาน 1 ครั้ง
6. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.1 การประชุมวางแผน ร่วมกับสถานศึกษา ฝ่ายวิชาการ 2 ครั้ง
7. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.2 เยี่ยมติดตามการเดินงานสถานศึกษา 2 ครั้งต่อปี
8. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.4 การอบรมสร้างกระบวนกรนักสื่อสารสุขภาวะทางเพศ
9. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.3 เวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้การดำเนินงานเพศวิถีศึกษาจังหวัด
10. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.6 จัดทำสื่อ เผยแพร่ ข้อมูลข่าวสาร ความรู้ และ แนะนำบริการที่เป็นมิตรในจังหวัด5
11. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.7 การประชุมชี้แจงผู้ที่เกี่ยวข้อง เป้าหมายพื้นที่ต้นแบบ 1 ครั้ง
12. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.8 การอบรมพัฒนาผู้ให้บริการ ของศูนย์บริการที่เป็นมิตรในสถานศึกษา
13. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.9 เยี่ยมติดตามหนุนเสริมสถานบริการฯต้นแบบ
14. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.10 จัดทำสื่อสนับสนุนสถานบริการฯ ต้นแบบ
15. 7. พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือ ฯ 7.1 การประชุมคณะทำงานภาคีองค์กรสาธาณประโยชน์ พัฒนารูปแบบการสื่อสารทักษะชีวิต
16. 7. พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือ ฯ 7.2 อบรมพัฒนาศักยภาพแกนนำวัยรุ่น
17. 7. พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือ ฯ 7.3 การประชุมแกนนำวัยรุ่น เพื่อจัดทำแผนงานกิจกรรม และ ติดตามการดำเนินงาน
18. 7. พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือ ฯ 7.4 สนับสนุนการจัดกิจกรรมแกนนำวัยรุ่น เรื่อง การเผยแพร่ความรู้ทักษะชีวิต และ สิทธิวัยรุ่น
19. 7. พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือ ฯ 7.5 กิจกรรมสื่อสาร รณรงค์สาธารณะ
20. 8. การบูรณาการ การจัดการความรู้ และการติดตามประเมินผล 8.1 การประชุมคณะทำงานติดตามหนุนเสริม
21. 8. การบูรณาการ การจัดการความรู้ และการติดตามประเมินผล 8.2 การประชุมเชิงปฏิบัติการจัดทำแผนหนุนเสริมการบูรณาการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์จังหวัด
22. 8. การบูรณาการ การจัดการความรู้ และการติดตามประเมินผล 8.3 การประชุมเชิงปฏิบัติการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ Best practice
23. 8. การบูรณาการ การจัดการความรู้ และการติดตามประเมินผล 8.4 จัดเวทีติดตามประเมินผลโครงการ 2 ครั้ง
24. 8. การบูรณาการ การจัดการความรู้ และการติดตามประเมินผล 8.5 ติดตามการดเนินงาน รวบรวม สรุปวิเคราะห์และจัดทำรายงานการติดผลภายใน
25. 9. ค่าตอบแทนและบริหารจัดการ
26. 5. พัฒนาศูนย์บริการที่เป็นมิตรฯ 5.5 การอบรมพัฒนาทักษะพ่อแม่ ผู้ปกครอง ที่มีลูกวัยรุ่น 13 ครั้ง

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

เกิดรูปแบบ การบูรณาการการขับเคลื่อนงานป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น กับ การป้องกันเอชไอวี/เอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และ ยาเสพติด โดยองค์กรสาธารณประโยชน์

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น